RADYOLOJ�

TIBB� B�R�MLER

R�ntgen: T�m kemik yap�lar ve akci�er i�in kullan�lan ilk g�r�nt�leme y�ntemidir. Ayr�ca baz� kontrast maddeler kullan�larak b�brek fonksiyonlar� ve idrar yollar�n�n g�r�nt�lenmesinde, yemek borusu, mide, ince ve kal�n barsak gibi t�m sindirim sisteminin g�r�nt�lenmesinde kullan�l�r. �ekimin yap�laca�� b�lgeye g�re tak�lar, g�zl�k ve metal objeler ��kar�lmal�d�r. Akci�er ve kemik yap�lar�n �ekimi i�in hastalar�n �n haz�rl�k yapmas�na gerek yoktur.

BT(bilgisayarl� tomografi): BT cihaz� ile v�cudun herhangi bir alan�ndan ayr�nt�l� kesitsel g�r�nt�ler al�nabilmekte olup, travmatik lezyonlardan yumu�ak doku hastal�klar�na kadar bir�ok hastal��n tan�s�nda kullan�labilmektedir. Ayr�ca direkt grafilerle ve ultrason ile g�sterilemeyen bir�ok patoloji BT ile te�his edilebilmektedir. �nitelerimizde bulunan BT cihaz� ile beyin, omurga, toraks, abdomen, kemik ve pelvik yap�lar ayr�nt�l� olarak de�erlendirilebilmektedir.

Ultrasonografi: Ultrason, insan kula��n�n i�itemeyece�i kadar y�ksek frekansl� ses dalgalar�n� kullanarak, i� organlar� g�r�nt�leyen bir tan� y�ntemidir. Ultrason �al��malar�nda X ��n� kullan�lmaz. Bu nedenle hamile bayanlarda ve bebeklerde rahatl�kla kullan�l�r. Genellikle yumu�ak doku, dalak, pankreas, karaci�er, b�brekler, safra kesesi, mesane, yumurtal�klar, bebeklerde kal�a ve rahim gibi kar�n i�i organlar�n b�y�mesi, troid nod�lleri, apandisit, yumurtal�k kistleri ve kar�n i�indeki t�m�rler ultrasonografi ile te�his konulabilen hastal�klardan baz�lar�d�r. Kar�n i�indeki organlar�n ultrasonu i�in hastan�n a� karn�na olmas� gerekmektedir. Ayr�ca mesane, yumurtal�klar ve rahimin incelenmesi i�in hastan�n idrara s�k��k olmas� gerekmektedir.

Doopler Ultrasonografi: Doopler ultrasonografi y�ntemi ile bir organ�n veya damarlar�n kan ak�m�n� inceleyebiliriz. Bu y�ntem arac�l��yla,
- Kol ve bacak damarlar�
- B�bre�i besleyen damarlar
- Karaci�eri besleyen damarlar
- Boyun damarlar�
- Hamile bayanlarda anneye ve fetusa ait damarlar
- Erkeklerde, testisleri besleyen damarlar
- V�cudun herhangi bir b�lgesinde olu�an bir kitlenin damar yap�s� incelenebilir.

Mammografi: G�n�m�zde meme, Ca?n�n �ok yayg�n olmas� nedeniyle b�y�k �nem ta��maktad�r. Ca?da erken tan� ve tedavi y�ntemi olduk�a �nemlidir. Elle ve g�zle muayene sonucunda kitlesel olu�umlar tespit edilebilir. Ki�iler, kendilerini palpe edebilirler. Geli�mi� �lkelerde 40 ya��n� a�m�� bayanlarda rutin olarak mamografi taramas� yap�lmaktad�r. 35 ya��n alt�ndaki kad�nlarda, meme dokusundaki s�t

YAPILAN ��LEMLERDEN BAZILARI

*Bilgi edinmek istedi�iniz i�lemlerden konu ba�l��n� se�iniz.

*Tiroid �nce ��ne Aspirasyon Biyopsisi

*Meme ��aretleme

*Perk�tan Apse Drenaj�

*K�p�kle Varis Tedavisi

*Tru-Cut Meme Biyopsisi

T�RO�D �NCE ��NE ASP�RASYON B�YOPS�S� (ULTRASONOGRAF� E�L��NDE)

Tiroid bezi i�erisinde yer alan tiroid nod�l�nden par�a al�nmas� i�lemine tiroid biyopsisi denmektedir. ��lem oduk�a basit olup do�ru uyguland��nda i�lemin yalanc� negatiflik oran� olduk�a d��kt�r. Yani ger�ekten kanser oldu�u kesin olan hastalarda biyopsi sonucunun yan�lma ihtimali d��kt�r. Biyopsi i�lemi t�m haz�rl�klar ile birlikte yakla��k 10 dakika s�rmektedir. ��lem di�er organ biyopsilerinden daha kolayd�r. ��lemin boyundan yap�lmas� hastalar�n korku ya�amas�na sebep olmaktad�r. Ancak biyopsi i�lemi g�nl�k hastane rutininde kan alma �nitelerinde kullan�lan basit plastik i�neler ile yap�lmakta, ki�ide biyopsi i�lemi s�ras�nda ayn� koldan kan al�nmas� s�ras�nda olu�an a�r� kadar a�r� olu�maktad�r.

MEME ��ARETLEME (OPERASYON �NCES� MEMEYE TEL YERLE�T�R�LMES�)

Memedeki problemli alan ultrason cihaz� e�li�inde �ok ince bir tel ile i�aretlenir. Tel ile i�aretleme y�nteminde tel ile i�aretleme prosed�r� i�ne biyopsileri ile benzer olup belirgin bir fark bulunmamaktad�r. Ancak burada memeden biyopsi al�nmamakta bunun yerine biyopsi i�nelerine benzer bir tel meme i�erisindeki problemli alana yerle�tirilmektedir. Bu i�aret cerraha yol g�stericidir. Tel cerraha meme i�erisinde hangi alandan biyopsi yap�laca��, hangi alan�n hastal�kl� oldu�u konusunda yol g�sterir. Hasta i�aretlemeden sonra hekimine y�nlendirilerek burada tel ile i�aretlenen b�lge ameliyatla ��kart�l�r.

PERK�TAN APSE DRENAJI (APSEN�N AMEL�YATSIZ BO�ALTILMASI)

Perk�tan apse drenaj�nda herhangi bir ameliyat prosed�r� uygulanmamaktad�r. ��lem Giri�imsel Radyoloji odas�nda uygulanabilmektedir. Drenaj (bo�altma) i�lemi i�in lokal anestezi uygulanmaktad�r. Bu giri�im yap�lacak yerin k��k i�neler ile uyu�turulmas� i�leminden ibarettir. Daha sonra apse bo�alt�lacak alan ayn� ameliyatta oldu�u gibi steril �rt�lerle �rt�l�r, bo�alt�m yap�lacak alan sterilizasyon sa�layacak s�v�larla temizlenir. Daha sonra giri�imsel radyolojide kullan�lan birtak�m i�neler yard�m�yla apse i�erisine ula��l�r ve bu b�lgeye bo�alt�m yapmak amac�yla kateter denilen plastik t�p yerle�tirilir. Bu t�p�n bir ucu apse i�erisinde, di�er ucu v�cut d��nda kalacak �ekilde yerle�tirilir. T�p yerle�tirildikten sonra baz� durumlarda ��kmas�n� engellemek veya k�yafetlere tak�lmas�n� �nlemek amac�yla cilde sabitlenir. S�k uygulanan b�lgeler kar�n i�i apseler, akci�er apseleri, uzuvlarda g�r�len apselerdir. Kar�n i�i apseler kar�n zar� bo�lu�unda olabildi�i gibi, karaci�er, b�brek, dalak gibi organlar i�erisinde de geli�ebilmektedir. ��lemin ba�ar� oran� olduk�a y�ksektir. Ultrasonografi klavuzlu�unda yap�lmaktad�r, yani i�lem s�ras�nda bo�alt�lacak apse oda�� g�r�nt�lenerek yap�lmaktad�r. Bu da i�lem ba�ar�s�n� ve sonu�lar�n� olumlu y�nde etkilemektedir.

Apse bo�alt�m i�leminin perk�tan olarak Giri�imsel Radyoloji y�ntemleriyle yap�lmas�n�n avantajlar� a�a��daki gibi s�ralanabilir;

- ��lem sadece lokal anestezi ile uygulan�r, genel anesteziye gerek kalmaz,
- ��lem s�ras�nda ve sonras�nda a�r� azd�r ya da hi� yoktur,
- Ameliyat olmad��ndan diki�-kesi gerekmez, kozmetik sonu�lar� iyidir,
- Hasta k�sa s�rede (i�lemden hemen sonra) aya�a kalkabilir (Genel durumu m�saitse),
- Hastanede yat�� s�resi k�sad�r,
- ��lem Ultrason cihaz� ile ger�ekle�tirildi�i i�in hata �ans� d��kt�r,
- Ameliyathane ortam� gerektirmez,
- Tedavi maliyeti d��kt�r.

K�P�KLE VAR�S TEDAV�S� (SKLEROTERAP�)

K�p�k tedavisi bir skleroterapi yani i�ne tedavisidir. Varis damar� i�ine ince bir i�ne ile girilerek k�p�k denen bir ila� verilir ve o damar i�ten kapat�l�r yani iptal edilir. Bu ila� hastadan hastaya fark edebilen s�relerle kimyasal olarak damarlar� b�z��t�r�p kapat�r. �ok etkili ve kolay bir tedavi y�ntemidir. Baz� varis t�rlerinde as�l tedavi, baz� varis t�rlerinde ise yard�mc� tedavi olarak kullan�l�r.

Tedaviden sonra damar hemen kapan�r ama g�r�nt�n�n tamamen kaybolmas� zaman al�r. Bu s�re bireyden bireye de�i�kenlik g�sterir ve bazen varisin t�m�yle kaybolmas� birka� ay� bulabilir. Varis ne kadar b�y�kse kaybolma o kadar uzun s�rer.

- Kullan�m�, k�lcal varis ve orta boy varis tedavisidir. Bu iki grup varis tedavisinde bilinen en etkili y�ntemdir ve tedavide ilk se�enektir. K�p�k tedavisi orta boy varis tedavisinde tek ve en etkili y�ntemdir.
- K�lcal varis tedavisinde s�v� skleroterapi ya da k�p�k tedavisi en etkili y�ntemdir.
- K�lcal varis tedavisinde deriden yap�lan lazer ya da RF y�ntemleri de kullan�labilir ama bunlar�n etkinli�i skleroterapiye g�re daha azd�r.

K�p�k tedavisi ile orta boy varislerin tamamen giderilmesi her zaman m�mk�nd�r. Ancak bazen birden fazla tedavi seans� gerektirebilir. Bu tedaviden sonra en �nemli konu hastalar�n sab�rl� olmalar�d�r. Tedavinin m�kemmel etkisini g�rmek bazen bir ka� ay alabilir. Bu s�re genellikle ki�inin b�nyesi ile ilgilidir ve ki�iden ki�iye de�i�ir.

Varislere i�ne tedavisi yap�l��:

*Ultrason e�li�inde hedeflenen varise i�ne ile girilir,
*��ne ile k�p�k ilac� verilir,
*K�p�k o damar� i�ten kapat�r,
*Belli bir s�re sonra varis kapan�r ve sonra kaybolur.

K�p�k tedavisi ya da skleroterapi i�lemi genellikle �ok konforlu bir i�lemdir. K�p�k tedavisi riski olduk�a az olan bir tedavi y�ntemidir. Hastaneye yat�� gerekmez. Ki�i tedaviye y�r�yerek gelir ve tedaviden hemen sonra y�r�yerek hastaneden ayr�l�r. Tedavi g�n� biraz y�r�menizi bilhassa isteriz. Ertesi g�n �al��maya bile ba�layabilirsiniz. K�p�k tedavisi uygulanan k�lcal damarlar�n yakla��k %60-70?i, orta boy damarlar�n %90?� tedavi olur. K�p�k tedavisi �zellikle ye�il renkli orta boy varislerin tedavisinde en iyi y�ntemdir ve son derece etkilidir. Skleroterapi hemen sonras�nda k�lcal varislerde k�zarma normaldir, bir ka� saat sonra kaybolur.

TRU-CUT MEME B�YOPS�S� (ULTRASONOGRAF� E�L��NDE)

Memede Ultrasonografi, Mamografi veya MR tetkikleri ile saptanan bir kanser varl��nda, tan�y� netle�tirme ve kanserin alt tiplerini belirlemede, yine di�er g�r�nt�leme y�ntemleri ile saptanm�� olan ancak meme kanseri olup olmad�� net anla��lamayan durumlarda, memede daha �nce saptanan bir kitlenin varl��, takip edilen kitlenin b�y�mesi, �ekil de�i�tirmesi veya kitlenin i� yap�s�nda de�i�iklik izlenmesi durumunda, daha �nce kist oldu�u d��n�len bir patolojinin daha sonradan karakter de�i�tirmesi durumunda, bu gibi durumlar haricinde di�er baz� t�bbi durumlarda da biyopsi gereksinimi olabilmektedir.

B�R�M HEK�MLER�M�Z

UZM. DR. RAS�M YANMAZ RADYOLOJ�

T�bbi Birimler

TIBB� B�R�MLER

RADYOLOJ�

YAPILAN ��LEMLERDEN BAZILARI

B�R�M HEK�MLER�M�Z

ANLA�MALI KURUMLAR